Türkiye’de PAL sistemi kullanılmaktadır.

PAL teknolojisinde saniyede 25 kare resim arka arkaya geçer ve insan gözü bunu bire bir canlı görüntü olarak algılar. Sinemalarda uygulanan bu tekniktir.

Saniyede arka arkya 25 kare gösteren uygulamaya realtime sistem diyoruz. Realtime görüntü teriminin yerine aşağıda listelenen terimler de kullanılabilmektedir.

- canlı görüntü / canli video
- live video
- eşzamanlı görüntü / eş zamanlı video
- gerçek görüntü / gerçek video
- gerçek zamanlı görüntü / gerçek zamanlı video

Fiberoptik ipleri digital bilgiyi uzun mesafelere taşıyabilen insan saçı kadar ince, optik yönden saf tellerdir.

FiberOptik Nedir ?

Fiber optik uzun, insan saçı kadar ince saf camdan oluşan bir yapıdır. Birarada yığın halinde toplanmasıyla ışık sinyalini uzun mesafelere iletebilen optik kablolar oluşur.

fiber optic kablo yapısı

Eğer tek bir fibere yakından bakacak olursanız aşağıdaki parçalardan oluştuğunu göreceksiniz.
Core : Fiberde ışığın hareket ettiği cam merkezdir.
Cladding : Merkezi çevreleyen dış optik materyaldir. Işığı merkeze geri yansıtır.
Buffer Coating : Fiberi nemden ve fiziki zarardan koruyan plastik muhafazadır.

Bu optik fiberlerin yüzlercesi/binlercesi bir araya geldiğinde optik kabloları oluşturur. Bu yığınlar bir dış kablo koruyucuyla birarada tutulurlar.

Optik fiberler iki çeşittir.
- Single-mode fiber
- Multi-mode fiber
Single-mode fiberler daha küçük merkeze sahiptir ( 3.5 x 10^-4 inch veya 9 micron çap gibi ) ve dalga boyu 1300 ile 1550 nanometre olan kızılötesi lazer ışığını iletir. Multi-mode fiberler daha kalın bir merkeze sahiptir ( 2.5 x 10^-3 inch veya 62.5 micron çap gibi ) ve 850 ile 1300 nanometre dalga boyunda kızılötesi lazer iletir.
Bazı fiberoptikler plastikten yapılır. Bu fiberler multi-mode fiberden bile geniş bir merkeze sahiptir. Merkezinin boyutları 0.04 inch veya 1mm çap arasında değişir ve 650 nanometre dalga boyunda görülebilir kırmızı ışık iletir.

Single mode ile multi mode arasında ne fark vardır ?
Bakır kablolarda bakırın çapı büyüdükçe daha az direnç gösterir böylece daha fazla akım akabilir. Fiber kablolarda ise bunun tersi sözkonusudur. Çap küçüldükçe verim artar. Bu nedenle single mode fiberler multi mode fiberlere göre daha fazla veri iletebilir.

FİBER OPTİK NASIL ÇALIŞIR ?
Uzun ve düz bir hol olduğunu düşünün. Bir ışın demetini bu hol boyunca göndermek gayet kolaydır çünkü ışın demetinin izleyeceği yol düzdür. Ancak bu holde kıvrımlar ve dönüşler olursa ışın demetini holün sonuna ulaştırmak için aynalar kullanıp ışın demetini yönlendirmek gerekir. Peki hol birden fazla dönüşe ve kıvrıma sahipse, bu durumda en iyi çözüm duvarları ayna ile kaplamaktır. İşte fiber optik kablonun içinde olan şey aynen budur. Merkezdeki cam ipin etrafını saran optik cam örtü odanın duvarlarını kaplayan ayna görevini görmektedir. Merkezdeki cam ipten geçen ışık sinyali bu optik cam örtü sayesinde kablonun diğer ucuna kadar ulaşır.

fiber optik kablo prensip şeması

Fiberoptik içindeki ışık core ( hol ) boyunca cladding ( camla kaplı duvarlar ) sayesinde sabit bir şekilde ilerler. Bu prensip total internal reflection ( toplam iç yansıtma ) olarak anılır. Çünkü cladding core dan gelen hiçbir ışığı emmez, böylece ışık uzun mesafeleri katedebilir. Bununla beraber ışığın bir kısmı camın saflığına bağlı olarak azalabilir. Mesafeye bağlı kayıp camın saflığına ve iletilen ışığın dalga boyuna bağlıdır. Örneğin ;

850 nanometre dalga boyunda kilometrede %60 – %75
1300 nanometre dalga boyunda kilometrede %50 – %60
1550 nanometre dalga boyunda kilometrede %50

Bazı çok kaliteli fiber optik kablolar 1550 nanometre dalga boyunda %10 dan az kayıp yaşarlar.

Fiber Optik Röle Sistemi
Transmitter : Işık sinyali üretir ve kodlar.
Optik Fiber : Işık sinyalini iki nokta arasında taşır.
Optik Regenerator : Çok uzun mesafelerde sinyali güçlendirmek için kullanılması gerekebilir.
Optik Receiver : Işık sinyalini alır ve kodunu çözer.

Transmitter
Fiziksel olarak optik fibere yakındır. Işığı fibere odaklamak için bir lense sahiptir. Lazerler LED lere göre daha fazla enerjiye sahiptir. Ancak büyük maliyet farkı ve yüksek ısı değişimine neden olurlar. Ençok kullanılan ışık dalga boyları 850 nm, 1300 nm, 1550 nm ( kızılötesi, görünmez. )

Optik Regenerator
Yukarıda da bahsedildiği gibi özellikle uzun mesafelerde ( 1 km den uzun mesafeler ) fiberden iletilen ışıkta kayıplar olmaktadır. Bu yüzden sinyal güçlendiricilere ihtiyaç duyulmaktadır.

Optik regeneratorler özel bir kaplama içeren fiber optik içerirler. Kaplama kısmına lazer geldiğinde ışın burdaki moleküllerin lazere dönüşmesine izin verir. Kaplama molekülleri yeni ve daha güçlü bir lazer ışını yayarlar. Bu sinyal zayıflayan sinyalle aynı karakteristiklerde olacaktır. Yani basit olarak regenerator gelen sinyal için kullanılan bir lazer yükselticidir.

Optical Receiver
Gelen ışık sinyallerini alır, bunların kodunu çözer ve diğer cihazlara elektrik sinyali olarak gönderir ( bilgisayar, tv, telefon gibi ) . Receiverlar ışık tespiti için fotosel veya fotodiyot kullanırlar.

FiberOptiğin Avantajları
Fiberoptik kabloların bakır kablolara olan üstünlüklerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz :
Uygun Maliyet : Uzun kablo metrajlarında fiber optik kablolar bakır kablolara göre daha uygun maliyetlidir.
İnce Yapı : Fiber optik kablolar bakır kablolara göre daha küçük çaplara sahiptirler.
Daha Yüksek Taşıma Kapasitesi : Fiber optik kablolar bakır kablolara göre daha ince oldukları için aynı çapa bakır kablodan daha fazla fiber sığdırılabilir. Böylece tek bir kablodan daha fazla telefon gidebilir veya tv kutunuza daha fazla kanalı taşınabilir.
Daha az sinyal kaybı : Fiber optik kablodaki sinyal kaybı bakır kabloya göre daha azdır.
Işık sinyali : Bakır kablodaki elektrik sinyalinden farklı olarak bir fiber damarındaki ışık sinyali diğerini etkilemez. Bu sayede daha temiz bir haberleşme sağlanmış olur.
Daha az güç : Optik sinyallerde daha az kayıp olduğu için yüksek voltajlı elektriksel transmitterler yerine daha düşük güç tüketimli transmitterler kullanılabilir. Maliyet avantajı sağlanır.
Digital sinyaller : Fiber optik kablolar özellikle bilgisayar ağlarında dijital sinyali taşımak için en uygun kablolardır.
Alev almaz : Fiber optik kabloların içinde elektriksel birşey geçmediği için alev alma özelliği yoktur.
Hafiflik : Fiber optik kablolar bakır kablolara göre daha hafiftir. Fiber optik kablolar daha az yer kaplar.
Esneklik : Fiber optik kablo çok esnektir ve ışığı alıp verebilir. Farklı amaçlarda kullanılan birçok esnek dijital kamerada kullanılmaktadır.

Eskilerde analog güvenlik kamera sistemlerinde 600- 700TVL değerli D1 kameralara yüksek çözünürlüklü güvenlik kameraları denmekteydi. Fakat günümüze geldiğimizde bu kameralara yüksek çönülürlüklü güvenlik kameraları demek çokta doğru olmayacaktır. Çünkü günümüzde internet veya güvenlik sistemleri firmaları ile konuştuğunuzda HD ve Full HD çözünülüğe sahip güvenlik kameraları ile karşılaşacaksınız. Bu yazımızda yüksek çözünürlüğe sahip güvenlik kameraları hakkında bilgiler vereceğiz.

Önceleri analog sistemlerde en yüksek çözünürlük değeri olan D1 çözünürlükte kamera görüntüsü ve kaydı alınabilmekteydi. Ama günümüzde ip kamera sistemleri ve yeni bir teknoloji olan HD-SDI teknolojisi denilen SDI güvenlik kamera sistemleri ile artık HD ve FullHD çözünürlükler artık hayal olmaktan çıkmıştır. Önceleri güvenlik kameralarında tanımlanamayan insan yüzleri ve ara detaylar günümüzde rahatlıkla tanınabilmektedir. Bu kadar fazla detayı sağlayan kameralar yüksek çözülürlüğe sahip dediğimiz piyasada daha çok bilinen ismi ile megapiksel güvenlik kameralarıdır. Günümüzde 1,3Mpiksel (HD), 2 Mpiksel, 3Mpiksel (Full HD), 5 Mpiksel ve daha yüksek çözünürlüklerde güvenlik kameraları üretilmekte ve aktif olarak güvenlik piyasasında kullanılmaktadır.

Yukarıda kullandığımız D1, HD veya FullHD gibi teknik terimler hakkında kısaca bilgi verir ve bu çözünürlükleri değerleri hakkında detaylara girer isek eminim konu daha detaylı ve anlaşılır hale gelecektir. Öncelikle analog kameralarda kullanılan çözünürlük detayları hakkında bilgi verelim isterseniz. 

D1 = 720 x 576 piksel değerindedir.
4CIF = 704 x576 piksel değerindedir. 
2CIF = 704 x 288 piksel değerindedir.
CIF = 352 x 288 piksel değerindedir.
QCIF = 176 x 120 piksel değerindedir.

Analog güvenlik kamera sistemlerinin sahip olabileceği çözünürlük değerleri yukarıda belirtilmiştir. Analog kameralar bu çözünürlüklerden daha yukarı bir çözünürlüğe sahip olamazlar. Aşağıda bu konuyu 3 resim üzerinde daha iyi anlayabileceksiniz. Her bir resim D1, CIF ve QCIF kameranın çözünürlüğünün monitörde izlenebilen görüntüsüdür.
 

CCTV: İngilizce “Closed Circuit Television” – “Kapalı Devre Televizyon Sistemi” kelimelerinin ilk harflerinden oluşturulmuş teknik bir terimdir. Günümüzde CCTV sistemi denilince kapalı devre kamera sistemi akla gelmektedir.

Klasik televizyon sisteminde görüntü ve ses sinyali bir merkezden pek çok kişiye açık olarak gönderilir. Kişiler alıcıları vasıtasıyla ( televizyon anteni – uydu alıcı – karasal alıcı, internet tv vb ) bu sinyalleri alır görüntüleri uzaktan izler sesleri dinler.

CCTV sistemi ise genellikle lokal bir alanda, sadece ilgili kişilere görüntü ve ses izleme yetkisine izin veren sistemdir. Daha çok güvenlik nedeniyle uygulanır. CCTV sistemleri yakın zamanda eğitim amacıyla da sık kullanılmaya başlanılmıştır.

CCTV SİSTEMİ UYGULAMA ALANLARI CCTV sistemleri görüntü ve ses kaydı, uzaktan izleme, kayıtları oynatma ihtiyacı duyulan her yerde kullanılabilir. Uygulama alanı olarak en basit anlamıyla bir evde dadı izleme bebek kontrolundan, daha geniş uygulama alanı olarak bir şehrin tamamının güvenlik kameraları ile izlenmesi örnek gösterilebilir.
Konunun 4 ana bileşeni vardır:
1. Görüntü sinyalinin alınması : CCTV güvenlik kameraları
2. Sinyalin taşınması : Video sinyalinin kameradan kayıt cihazına kadar taşınması. Kamera – kayıt cihazı arası sinyal taşıma işlemi cctv kablo, koaksiyel kablo, fiber optik kablo, kablosuz alıcı verici üniteler veya link sistemi ile yapılabilir.
3. Kayıt ve izleme ünitesi: kamera görüntüleri ihtiyaca uygun şekilde
– Sadece izleme yapılabilir : swich (kamera seçici – tek kamera izleme / seçilen kamerayı izleme) , quad (dörtlü izleme veya sekizli izleme), multiplexer (dokuzlu veya on altılı izleme)
– Bilgisayar tabanlı kayıt cihazı ile kaydetme – izleme – uzaktan izleme – kayıtları oynatma
– Stand alone dijital kayıt cihazı ile kaydetme – izleme – uzaktan izleme – kayıtları oynatma
4. Görüntüleri uzaktan izleme için görüntü transfer sistemi. Yerel ağ veya internet, link sistemi veya fiber kablo
Aşağıda kamera sistemlerinin belli başlı uygulama alanları listelenmiştir.

Köprüler, yollar, cadde ve sokaklar ile kavşaklarda trafiği görüntülemek, yönetmek, güvenlik
Ev, ofis, depo, atölye, fabrika vb yerlerde hırsızlık veya kötü niyetli kişilerin tespiti
Toplu yaşam ve alışveriş alanlarında çok yüksek caydırıcı özelliği
Üretim ve diğer çalışma ortamının kalitesini arttırmak için kayıt ve izleme
Yöneticilerin bulunduğu yerden işyerleri, fabrika ve atolyede çalışanlarını izleyebilme denetleyebilme uygulaması
Konferans salonu, tiyatrolar, stadyumlar gibi yerlerde gösterinin her yerden izlenebilmesini sağlamak
Otobüs, tren, gemi, uçak vb taşıtlarda güvenliği sağlamak ve taşıt içindeki servis kalitesini arttırmak.
Okul ünivesite kampüs kreş anaokulu vb eğitim mekanlarında güvenlik sistemi
Ev villa apartman güvenliği
Askeri tesisler limanlar havalanı kamera sistemleri

CCTV sistemini oluşturan öğeleri kavramak için basitleştirerek şöyle ifade edebiliriz.

CCTV sistemini 3 halkadan oluşan bir hedef tahtası olarak farzedelim. En içteki dairede DVR kayıt cihazları ve DVR kayıt kartları yer almaktadır.

Bir sonraki dairede kameradan gelen görüntüleri ve bilgileri DVR kayıt cihazına getiren iletim ortamı yer alır. İletim ortamı projeye göre kablolu veya kablosuz olabilir. CCTV kamera izleme sistemlerinin güvenilirliği ve sorunsuz çalışma için kullanılabilen heryerde kablo kullanılmasını öneririz.

En dıştaki dairede ise kamera izleme sisteminin gözleri olan kameralar yer alır. Bu üç halkanın dışında adaptör ve bağlantı konnektörleri gibi yardımcı ancak hayati öneme sahip elemanlar bulunmaktadır.

Bir CCTV sistemini oluştururken :
- Önce ihtiyaçlar belirlenmeli
- Fiziksel ortama uygun ekipmanlar belirlenmeli
- Tüm uygulama faktörleri gözden geçirildikten sonra maksimum fiyat/kalite oranına sahip mühendislik çözümü oluşturulmalıdır.

DVR Kayıt Cihazı Seçiminde Dikkat Edilecekler :
- Özellikle kurumsal yerlerde, askeri projelerde, insan müdahalesinin pek mümkün olmadığı yerlerde kullanımı tercih edilir.
- Bilgisayar kaynaklı sorunlar olan virüs vb olumsuz etkilerden sakınılmış olur.
- Yetkisiz personelin müdahelesi sonucu ortaya çıkabilecek sorunlar minimuma indirilir.
- Elektrik kesintileri sonrasında otomatik olarak açılıp çalışmaya devam edebilir.
- DVR cihazın modeline göre takılacak yüksek kapasiteli hdd ile çok uzun süreli kayıt yapabilir.
DVR Kayıt Kartı Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar :
- Hazırda kullanılabilecek uygun donanımlı bir bilgisayar varsa daha ekonomik bir mühendislik çözümü olacaktır.
- DVR kart ile yapılmak istenen kayıt tanımlanmalıdır : Sadece görüntü mü yoksa ses+görüntü mü ? Eğer ses kaydı da isteniyorsa kesinlikle donanım sıkıştırmalı dvr kayıt kartı kullanılmalıdır.
- Kamera sayısı 24′ ü geçiyorsa donanım sıkıştırmalı kart kullanımı önerilir.
- Kaç fps kayıt yapılmak isteniyor.
- Hangi çözünürlükte kayıt yapılmak isteniyor.

DVR Kayıt Kartı İçin Bilgisayar Önerileri- DVR kart için kullanılacak bilgisayar için kaliteli bir güç kaynağı olarak seçilmelidir.
- DVR kart için kullanılacak bilgisayarda bilgisayarı yoran grafik tabanlı uygulamalar kullanılmamalıdır. Görüntü kaydı için ya ayrı bir hdd yada ayrı bir hdd bölümü ayarlanmalıdır.
- Kesinlikle DVR kart açıklamasında geçen konfigürasyona sahip bir bilgisayar toplanmalıdır. Bu konfigürasyondan aşağı veya çok üst konfigürasyonlar tercih edilmemelidir. Özellikle yeni nesil oyunlar için geliştirilen pahalı ekran kartlarından kaçınılmalıdır. Ekran kartı olarak kesinlikle ATI ekran kartı seçilmedlidir.
- En azından 1 GB RAM tercih edilmeli ( Mümkünse dual ram ). Tek parça RAM kullanılmalıdır.
- Intel chipsetli anakart kullanılmalıdır.
- Bilgisayarda direct-x 9.00 ve üzeri kurulu olmalıdır.
- Windows güncellemeleri kesinlikle kapalı olmalıdır.
- Ekran koruyucu kapalı olmalıdır. Ekran koruyucu devreye girdiğinde kamera sisteminin kaydı devreden çıkmaktadır.
- Bilgisayarda kurulmamış donanım olmamalıdır.
- DVR kart kurulacak bilgisayarda TV kartı kurulu olmamalıdır.

Kablo Seçimi Hakkında :
- Sesli sistemlerde 1+2+2 CCTV kablo kullanılmalıdır.
- Uzun mesafeli kablo kullanımlarında gerilim düşümü nedeniyle kamera beslemeleri cctv kameranın yakınlarından bir yerden yapılmalıdır.
- Kablo döşenirken elektrik kabloları, elektrik motorları vb gibi elektriksel bozucu etkilerden en az 30 cm uzaktan geçirilmelidir.
- Gemi, uçak, araba, benzinlik, gaz dolum tesisi gibi yerlerde halogen free kablo kullanılmalıdır.
- Dış ortam için muhafazalı kablo kullanılmalı, normal cctv kablo kullanılıyorsa kesinlikle güneş ışı ve dış etkilerden korunmalıdır.

Kamera Seçimi Hakkında :
- Kameranın kullanılacağı yer ve kullanım amacı belirlenmelidir. Örneğin para okuma için yüksek çözünürlüklü bir kamera, gece görüş için ir kamera, ofis içi kullanım ve şık duruş istenirse dome kamera kullanılmalıdır.
- Ortamdaki aydınlığa uygun olarak kamera seçimi yapılmalıdır. İyi ışıklandırılmış yerlerde daha düşük lüx değerine sahip ekonomik kameralar bile kullanılabilir.
- Dış ortamda genelde ir kamera tercih edilmelidir. Eğer metal kasa kamera kullanılacaksa kesinlikle muhafaza kullanılmalıdır.
- Yemekhane, iplik atölyesi, fırın gibi nemli ve tozlu ortamlarda dome kamera kesinlikle kullanılmamalıdır. Kendinden muhafazaya sahip ir kamera kullanılmalı veya metal kasa kamera kullanmak zorunluysa muhafazaya konulmalıdır.

Lens Seçiminde Dikkat Edilecekler :
- Bakılacak alanın uzaklığına ve genişliğine göre
- Görüntüde alınmak istenen detaya göre lens seçimi yapılmalıdır.
- Lenslerde mm değeri büyüdükçe görüş açısı daralır. Bu yüzden aynı anda hem yakın hem geniş görmek fiziksel olarak mümkün değildir.
Adaptör Seçimi Hakkında :
- Kamera sistemleriyle kesinlikle smps adaptör kullanılmalıdır.
- Kamera sayısına uygun adaptör seçimi yapılmalı sistemde ir kameralar için iki kat adaptör seçilmelidir.

Dome kameralar adını sahip olduğu kubbe şeklinden alır. Kubbe şeklinde yapısı nedeniyle nereye baktığı çok fazla belli olmaz. Kompakt bir kameradır. Yani ayrıca ayak ve lens kullanmak gerekmez.
 
İki vidayla kolayca tavana montajı yapılabilir. Bu özellikleri dome kamera fiyatı açısından avantaj oluşturur ve ekstra malzeme kullanılmadığı için dome kamera fiyatları, aynı özelliklerde ccd box kameradan daha avantajlıdır.
 
Dome kameraların avantajları
 
1. Kamera Caydırıcılığı – Dome kameralar şüpheli şahısların kameraların nerede bulunduğunu anlamasını hemen hemen tümüyle imkansız hale getirmektedir. Suç işlemeyi düşünen şahıslar kamera gözetimi altında olup olmadıklarını bu sayede anlayamamaktadır. Öte yandan kamera tavanda görülse bile lensinin nereye baktığı anlaşılamadığı için kötü niyetli kişi için caydırıcıdır
 
2. Ekonomi, Ucuz fiyat – kamera, mercek ve hareket ettirici birime haiz dome kameralar aynı görüntüde ama içi boş süslemelerle gizlenebilmektedir. Sonuçta çok daha az maliyetler görünürde daha fazla kamera denetimi intibaı verilebilmektedir.
 
3. Dome kameranın estetik görünümü – Açıkta bulunan bir kamera, mercek, hareket ettirme – kaydırma ünitesi ve bunlara bağlanan teller göze hitap etmemektedir. Bir dome kamera daha estetik olmakta ve işyeri ya da büro ortamının iç tasarımına ters düşmemektedir.
 
Dome kamera kullanım yerleri
Anaokulu kamera sistemlerinde, çocuk kreşi kamera sistemlerinde, çocuk yuvası cctv izleme sistemlerinde çoklukla tercih edilir. Buralarda tercih edilmesinin sebeplerinden biri kameranın nereye baktığının çok fazla belli olmaması ve iç ortamda dekoratif durması sebebiyle gözü rahatsız etmemesidir. Diğer bir artı özelliğiyse çocukların kameraya ulaşıp lensin ayarını ve bakış açısını değiştirememeleridir.
 
Dome kamera ayrıca ofis, mağaza gibi izlemenin yanında dekoratifliğinde ön planda olduğu yerlerde tercih edilmektedir. Böylece ofis ve mağazayı ziyaret eden insanlar üzerlerinde bir gözün olmasının yarattığı rahatsızlıktan kurtulmaktadırlar.
 
Fiyatlarının uygunluğu ve kullanım kolaylığı sebebiyle dome kameralar cctv izleme ve kayıt sistemlerinde yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Dome kameralar günlük yaşamda : dome kamera, dome kamerası, dome kameraları, kubbe kamera, kubbe kameralar, plastik kapaklı güvenlik kamerası olarakta anılmaktadır.

2.8 mm lens 5 m’ ye kadar olan mesafelerde çok geniş açılı görüntü almak için kullanılır.
Çok küçük boyutlarda kuyumcu mağazası, sarraf, döviz bürosu, shop, korner, bina girişi, merdiven başları vb. 2,8mm lens zorunlı kalınmadıkça kullanılmamalıdır. Çünkü görüntüde balıkgözü tabir edilen içbükey yamulmaya sebep olur.

4 mm lens 4 mm lens 10 metreye kadar olan mesafelerde görüntü almak için kullanılır.
Genel kullanım ürünüdür. 50m2 ye kadar olan bir oda, salon, mağaza vb yerde yeterlidir. Odanın köşesinde duran bir insanın tek gözünü kapatıp, diğer gözüyle gördüğü alan kadar görüntü alır.

6 mm lens 6 mm lens 15 metreye kadar olan mesafelerde görüntü almak için kullanılır.
50 – 100 m2 arası salon, bahçe, sokak vb. yerler için kullanılır.

8 mm lens 8 mm lens 20 metreye kadar olan mesafelerde görüntü almak için kullanılır.
Okul, hastane vb yerlerin koridorlarına bakarken, sokak – cadde – depo gibi yerlerde tercih edilir

12 mm lens 12 mm lens 30 metreye kadar olan mesafelerde görüntü almak için kullanılır.
Uzak mesafedeki cisimleri yakın görmek için tercih edilmeli. Fabrika vb yerde uzaktaki kapı girişinde giren çıkan araçları yakından görmek için kullanılabilir.

16 mm lens 16 mm lens 40 metreye kadar olan mesafelerde görüntü almak için kullanılır.
Çok uzak mesafedeki cisimler bakmak için kullanılır.

Bilindiği gibi piyasada binlerce farklı özellik, marka, model güvenlik kamerası bulunmaktadır. Bu farklılıklar nedeniyle doğal olarak guvenlik kamerası fiyatları da değişiklikler arzetmektedir. Kamera seçiminde en önemli unsurlardan biri ihtiyaca en uygun kamerayı en uygun fiyat ile almaktır. Bu makalede güvenlik kameraları fiyatını etkileyen unsurlar incelenmektedir.

1. Güvenlik kamerası markası : fiyatları en fazla etkileyen faktör budur. Bilindiği gibi güvenlik kamerasının can damarı image sensördür (resim algılayıcı). İmaj sensörleri dünyada sadece belli başlı büyük firmalar tarafından üretilmektedir : Sony, Sharp, Panasonic, LG, Samsung, Mintron gibi. Bu firmalar image sensörü üretir ; hem tasarımları olan güvenlik kameralarında kullanır hemde komponent olarak piyasaya satarlar. Kamera üreticileri bu resim algılayıcı elektronik kaomponenti satın alıp, kendi tasarımlarıyla kendi kameralarını üretirler.
Yukarıda adı geçen büyük firmalar kendi üretikleri kameralara isim bedeli olarak bir fiyat belirlerler. Bu konudaki fiyat standardı aşağıdaki gibidir.
- İsim hakkı, marka bedeli olarak yukarıda sıralanan markaların kameraları en yüksek fiyat grubundadır.
- Daha sonra asıl işi / tek işi güvenlik kamerası üretmek olan ve çok büyük üretim kapasitesine sahip, güvenilir kamera üreticilerinin ürünleri en iyi fiyat / kalite oranına sahiptir.
- En düşük fiyat grubunda merdiven altı üretim diye tabir edilen, markasız, kalitesiz, en ucuz madeller gelir. Bu ürünler neredeyse kilo ile satılmaktadır. Bu kategorideki ürünler de dışarıdan bakıldığında normal kameraya benzer, ilk kullanılmaya başlandığında görüntü verirler. En büyük risk ne zaman arıza yapacağı belli değildir ve her an bozulabilir, en ihtiyaç duyulduğu anda işe yaramazlar.

2. İmage sensör üretim tekonoljisi : Şu anda yaygın olarak 2 çeşit üretim tekniği vardır.
- CCD Charges Coupled Device güvenlik kameraları,
- CMOS Complimentary Metal-Oxide Semiconductor güvenlik kameraları,
CCD resim algılayıcılar 24 saat 365 gün çalışmaya göre tasarlanıp üretilmişlerdir. Isındıkça kazancı artar daha kaliteli görüntü verir ve sürekli enerji altında kalmaya uygundur.
CMOS resim algılayıcılar fotoğraf makinası, cep telefonu kamerası, webcam gibi kısa süreli kullanımlar için ekonomik bir çözüm olarak geliştirilip, üretilmişlerdir. CMOS image sensör ve cmos işlemci kullanılarak üretilmiş cmos kameralar, 24 saat enerji altında çalışmaları için üretilmemiştir. Ancak fiyat faktörü nedeniyle ucuzu güvenlik kamerası olarak piyasada satılmaktadır.
Yukarıda açıklanan nedenle CCD resim algılayıcı, CMOS sensöre göre pahalıdır ancak gerçek çözüm CCD kameradır.
Son yıllarda CCD sensörün ağır çalışma şartları özelliğini CMOS sensörlerin ucuz fiyatını bir araya getiren MOS sensörler Panasonic firması tarafından geliştirdi ve test amaçlı piyasada kullanılmaya başlamıştır.

LPR , Licence Plate Recognition – Plaka Okuma Sistemi ; araçları plakalarından tanımlamaya yarayan bir resim işleme teknolojidir. Bu teknoloji giriş kontrol vb. gibi bir çok güvenlik ve trafik uygulamasında kullanılır.
Plaka okuma sistemi

Yukarıdaki örnekte araç giriş kapısına gelir. LPR sistem aracın plakasını otomatik olarak okur ve veritabanındaki önceden tanımlanmış listeyle karşılaştırır. Listedeki bir plakayla eşleme yapıldığı taktirde kapıyı açar ve geçişe izin verir.

Bu teknoloji güvenlik ve trafik uygulamalarında gitgide daha fazla popülerlik kazanmakta ve değişmez bir ihtiyaç halini almaktadır. Bütün araçlar zaten plakaya sahip olduğu için araçları tanımlamak için ayrıca alıcı verici vs gibi ekstra ürünlere gerek yoktur. Bu özellik LPR teknolojisini oldukça popüler hale getirmektedir.

Sistem plaka okuma kamerası ile aracın önünden veya arkasından bir resim alır ve resim işleme yazılımı bu çekilen görüntüyü analiz eder, resmin içinden plaka bilgisini çıkartır. Bu bilgi yukarıdaki örnekte olduğu gibi yetki verilen plakalara kapıyı açma, otomatik ödeme hesaplama, bilgi toplama vb gibi değişik uygulamalarda kullanılabilir.

LPR sisteminin en dikkate değer avantajı bu bilgilerin saklanabilmesidir. Bir görüntü bin sözcüğe değer sözünden hareketle alınan bu görüntüler suç önleme / suç tespitinde oldukça faydalı sonuçlar vermektedir. Plaka okumak için ayrılan kameraya ek olarak başka bir kamera da aracı kullanan kişinin yüzünü kaydetmek için kullanılabilir. LPR sistemlerinde her araca bir alıcı verici takmanın yerine tek bir sistem kurulması yeterlidir.

LPR sisteminin diğer isimleri ;

Automatic Vehicle Identification – Otomatik Araç Tanımlama (AVI )

Car Plate Recognition – Araç Plaka Tanımlama ( CPR )

Automatic Number Plate Recognition – Otomatik Plaka Tanımlama ( ANPR )

Car Plate Reader – Araç Plaka Okuyucu ( CPR )

Optical Character Recognition – Optik Karakter Tanımlayıcı ( OCR )

Plaka ve Görüntü

LPR sistemi ön veya arka plakanın resminin kaydedilmesi ve analiz edilip okunması temeli üzerine şekillenir. Aşağıdaki resim bir site giriş kontrol uygulamasını göstermektedir.

Araç giriş kontrolu

Plakası W856RKX olan araç park alanından çıkmak için çıkış kapısının önüne gelir. Aracın plakası okunur ve sisteme kayıtlı plakalarla karşılaştırılır. Sonuç olumlu olduğu için çıkış kapısı açılır ve aracın çıkışına izin verilir.

Aşağıda LPR sistemlerinde plaka okuma için çekilen tipik bir resim yer almaktadır. Bu resimdeki plaka bilgisi LPR sistemi tarafından otomatik olarak okunup analiz edilir ve tanımlanır.

Plakaların şekilleri, malzemeleri, ve kodlamaları ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir. Bu yüzden LPR sistemin kurulacağı ve kullanılacağı ülkeye adapte edilmesi gerekmektedir.

Görüntü Nedir ?

Aracın önünden çekilen yukarıdaki plaka resmi standart formatta gösterilmiştir. Bu formatta 768×288 piksel ve gri seviyesi 256 dır.( siyahtan ( gri seviye 0 ) beyaza ( gri seviye 255 ). Bu resim Plaka tanıma yazılımı tarafından okunmak ve işlenmek üzere çok fazla bilgi sunar.

Plaka okumada işlem yapmaya öncelikle ham görüntüden başlanır. Daha sonra adım adım 2x zoom yapılarak işleme devam edilir. Zoom işlemi ile detaylar tespit edilir. Bu detaylar resmin tümündeki bilgiyle karşılaştırılıp sıkıştırılır ve sonuç olarak plaka bilgisi elde edilir.

Verimlilik

İlk LPR sistemleri düşük bir tanımlama yüzdesine sahipti. Ayrıca güneş ışığı, far ışığı, zarar görmüş plaka, farklı plaka tipleri gibi harici etkenler dolayısıyla zaten düşük teknolojiye sahip yazılım ve donanımlardan alınan sonuçların kalitesi daha da düşmekteydi.

Ancak yazılım ve donanımdaki son gelişmelerle birlikte LPR sistemleri daha güvenilir bir hal almıştır. Artan bu verim sayesinde daha yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır.

Hatta tanımlama işlemi kesin değilse bile uygulama bunu mümkün olduğunca telafi eder ve çalışmada herhangi bir kesinti olmamasını sağlar. Örneğin bir aracın park süresini hesaplamak için giriş ve çıkış saatleri karşılaştırılacaksa sistem, ufak hatalar olsa bile bunları bastırarak sonucu alır.

LPR Sistemlerin Bileşenleri

LPR sistemler aşağıdaki birimlerden oluşur :

Kamera : Plakanın görüntüsünü alan kısımdır. Plaka okuma sistemlerinde özel eclipse kameralar kullanılmalıdır. Standart CCTV kameraları ışığa karşı kullanıldıklarında parlama yapar ve buda plaka okumayı imkansız kılar. Halbuki eclipse kameralar güçlü ışık kaynağını bastırarak görüntüdeki parlamayı önler. Bunun dışında plakanın okunması için belli bir yakınlıkta ( genelde 1.5 metreye 1.5 metre bir alan idealdir. ) bakacak lens kullanmak hayati öneme sahiptir.

Aydınlatma : Özellikle zifiri karanlık yerde kullanılacak LPR sistemlerinde plakanın görülmesi için harici aydınlatma gerekebilir.

DVR Kart : Kamera ve PC arasındaki arayüzdür. Kameradan alınan görüntüler bu kart aracılığı ile bilgisayara kaydedilir. DVR kartın kaydettiği görüntüler ise LPR yazılımı ile işlenip okunur.

Bilgisayar : LPR uygulamalarının çalıştığı bilgisayardır.

Yazılım : Plaka okuma yazılımıdır.

Donanım : Dış dünyayla haberleşmeyi sağlayan bir I / O karttan oluşur .

Veritabanı : Plaka ve opsiyonel olarak sürücü yüz tanımlama bilgisinin saklandığı veritabanıdır.

Plaka Okuma Sisteminin İşleyişi

Aşağıda bir plaka okuma sisteminin nasıl çalıştığı adım adım anlatılmıştır.

Adım 1
Araç plakası

Araç güvenli bölgenin kapısına gelir. Bir manyetik dedektör aracın geldiğini tespit eder ve LPR sistemini aktif hale getirir.

Adım 2
Otomobil plaka tespit

LPR sistemi aracın ön veya arkasından plaka resmini çeker ve çekilen bu resimdeki plaka bilgisi LPR yazılımı ile okunur.

Adım 3
Plaka tanımlama

LPR yazılımı okunan plaka bilgisini veritabanındaki plaka bilgileriyle karşılaştırılır eğer yetki verilen bir kullanıcı ise kapı açılarak giriş veya çıkışa izin verilir.

Uygulamalar
LPR sistemleri çok geniş bir uygulama alanında kullanılmaktadır. Belli başlı kullanım alanı örneklerini inceleyecek olursak ;

Şehir İzleme Sistemlerinde Plaka Tanımlama Sistemi Kullanımı
Şehrin farklı noktalarına LPR sistemi konularak yoldan geçen araçların plakaları okunabilir. Bu araçların iki nokta arasındaki varış zamanları ve hızları karşılaştırılarak yol durumu ve trafik yoğunluğu bilgilendirme amacıyla yoldurumu bilgilendirme ekranlarında gösterilebilir.
Aşırı sürat tespit

Yukarıdaki örnekteki araç iki noktada plaka okuma sistemine yakalanmış ve iki nokta arasındaki ortalama hızı bulunmuştur. Bu sayede yapılan hız ihlalleri de belirlenebilmektedir.

Havaalanı Otoparklarında Araç Plaka Tanımlama Sistemi Uygulamaları

Havaalanı otoparkları gibi uzun süreli park yapılan yerlerde bilet sahtekarlığını azaltmak ve hataları önlemek için LPR sistemleri kullanılabilir. LPR sistemi aracın plakasını tanımlayarak park zamanı hesaplayabilir veya park bileti kaybolduğunda kanıt olarak sunulacak görüntüleri kaydedebilir. Aşağıda bir havaalanı otopark alanı için LPR sistemi görülmektedir.
Havalanı uygulaması

Sınır Kontrolünde Plaka Tanımlama Kullanımı

Sınır sistemlerinde Ülkedeki tüm plakalar ve bunların sürücelerinin pasaport, sabıka kayıtları gibi ek bilgileri merkezi bir veritabanında toplanabilir. Bu merkezi veritabanı sayesinde sınır kontrolleri kolaylaşacak ve yapılabilecek olası hatalar minimum düzeye inecektir. Ayrıca sınırda kontroller nedeniyle yaşanan yoğunlukta en aza indirilecektir.
Sınır güvenliği

Çalıntı Araçların Plaka Okuma Sistemleriyle Tespiti Uygulamaları

Çalıntı veya trafik cezasını ödememiş araçlar ülke çapında merkezi bir veritabanında saklanabilir ve bu bilgiler gerçek zamanlı olarak güncellenebilir. Bu sayede şehir genelinde kurulan LPR sistemiyle etkin bir şekilde suç takibi yapılabilir. Herhangi bir sonuç bulunduğunda en yakın polis birimine uyarı gönderilebilir.

Trafik Kontrolünde Plaka Tanımlama Sistemi Kullanımı

Araçlar yetkilerine göre farklı yollara yönlendirilebilirler. Örneğin bir üniversitesinin girişine kurulacak sistemle girişteki kontrol süreleri kısaltılabilir. Araçlar kayıtlı kullanıcılar, tanıdık ziyaretçiler ve bilinmeyen araçlar olmak üzere üçe ayrılır. Böylece girişte yaşanacak yığılma önlenmiş olur, kayıtlı kullanıcılar önünde bulunan bilinmeyen aracın kontrolünü beklemek zorunda kalmaz. Bu yöntem askeriye, karakol vs gibi yoğun giriş çıkışın olduğu heryerde kullanılabilir.
Araç plaka tespiti

Pazarlama Aracı Olarak LPR Sistemi Kullanımı

Bir markete gelen müşterinin hangi sıklıkla hangi gün ve saatte geldiği listelenerek pazarlama araştırması yapılabilir.

Otoparklarda Plaka Tanıma Sistemi Uygulamaları

Ön ödemeli müşterilerin tespiti, park süresinin belirlenmesi ile park ücretinin hesaplanması konularında kullanılabilir. Ek olarak sürücü yüz tanımlaması ile araç kaçırma olaylarının önüne geçilebilir.
Otopark plaka okuma sistemleri

Giriş Kontrollerinde Plaka Tanımlama

Tanımlanmış araçlar için kapı otomatik olarak açılabilir. Giriş ve çıkışların tarihleri kaydedilerek herhangi bir olay durumunda incelenebilir.
Otopark kontrolu

Biletli Geçişlerde Plaka Okuma Sistemleri
Özellikle otoyol girişlerinde ödeme yapmadan geçen araçların tespiti için kullanılır.

Kartlı geçiş sistemi